สำหรับคนที่อยากมีธุรกิจเป็นของตนเองไม่ว่าขนาดเล็ก ๆ แบบเริ่มต้น หรือวางแผนแบบ Startup ธุรกิจใหญ่โตขนาดไหน การทำแผนธุรกิจถือเป็นเรื่องสำคัญมาก ๆ ที่ใครคิดอยากเป็นนายตนเองต้องศึกษาและเขียนให้เป็น เปรียบเสมือนด่านแรกที่จะบอกอนาคตได้ว่าคุณเหมาะกับการทำอาชีพนี้มากน้อยเพียงใด ดังนั้นมาศึกษาเรื่องราวเหล่านี้ไปพร้อมกันสำหรับใครที่อยากมีธุรกิจ
ก่อนจะไปพูดถึงวิธีเขียนแผนธุรกิจ ขออธิบายถึงความสำคัญของการทำแผนธุรกิจเพื่อให้ทุกคนมองเห็นว่าทำไมจึงต้องทำ
ถ้าอยู่ดี ๆ คุณเดินเข้าไปธนาคารแล้วบอกว่าต้องการขอสินเชื่อเพื่อนำไปลงทุนทำธุรกิจ ไม่มีทางที่เจ้าไหนจะให้อย่างแน่นอน เนื่องจากเขาไม่สามารถยืนยันได้ว่าเงินดังกล่าวเมื่อเอาไปลงทุนแล้วจะประสบผลสำเร็จมากแค่ไหน ดังนั้นหากมีแผนธุรกิจจะช่วยให้การหางบเป็นเรื่องง่ายขึ้น
อีกความสำคัญในการทำแผนธุรกิจคือ นี่จะเป็นแผนงานเบื้องต้นว่าธุรกิจของคุณจะเดินต่อไปในทิศทางใดได้บ้าง มีจุดมุ่งหมายอย่างไร ใช้กลยุทธ์ไหน แผนสำรองที่ควรมี ไม่ใช่การทำแบบมั่ว ๆ พอถึงเวลาเจอทางตัน เจอปัญหา ไม่รู้จะแก้อย่างไร สุดท้ายเงินที่ลงทุนก็สูญเปล่า
เป็นการเขียนเพื่อระบุถึงตัวตนของผู้บริหารที่มีต่อธุรกิจนั้น ๆ ว่าภาพรวมเป็นอย่างไรบ้าง เช่น โอกาสที่มองเห็นช่องทาง, กลยุทธ์ที่คาดว่าจะใช้, แนวโน้มด้านการลงทุนในอนาคต ฯลฯ คล้ายการเชิญชวนให้คนที่เข้ามาอ่านนึกภาพของการทำธุรกิจได้ชัดเจนขึ้น
การทำแผนธุรกิจสิ่งที่จะขาดไม่ได้เลยนั่นคือ ต้องระบุถึงประวัติ จุดเริ่มต้น หรือความเป็นมาว่าเหตุผลใดจึงมีแนวคิดอยากทำธุรกิจประเภทนี้ขึ้น มีการเล่าถึงการร่วมมือกันของหุ้นส่วนแต่ละคน สร้างความน่าเชื่อถือและความมุ่งมั่นในการที่จะพัฒนาและพร้อมก้าวไปข้างหน้าให้ชัดเจนมากที่สุด
SWOT Analysis หรือการวิเคราะห์จุดเด่น จุดด้อย โอกาส อุปสรรค ถือเป็นอีกหัวใจสำคัญมาก ๆ ของการทำแผนธุรกิจ เพราะนี่คือสิ่งที่จะบอกอนาคตได้เลยว่ามีความเป็นไปได้ในด้านการเติบโตมากน้อยเพียงใด ซึ่งขอแยกออกให้เห็นภาพชัดเจน ดังนี้
คนที่เขียนแผนธุรกิจต้องไม่มองข้ามเรื่องแผนการตลาดเป็นอันขาด เพราะเปรียบได้กับกลยุทธ์ที่จะช่วยให้ธุรกิจของคุณนั้นเติบโตขึ้นมาอย่างที่คาดหวังเอาไว้ ซึ่งแผนการตลาดที่ว่ามีหลายประเด็นมาก เริ่มตั้งแต่การนำเอาหลักการตลาด 4P เข้ามาใช้ การเลือกกลยุทธ์ทางการตลาดที่เหมาะสม, การกำหนดกลุ่มเป้าหมายให้ชัดเจน ฯลฯ นี่คือสิ่งที่ต้องเขียนให้ละเอียดที่สุด เพื่อเวลาลงมือจริงจะได้ทำตามอย่างมีแนวทาง
เมื่อวางแผนภาคทฤษฎีเบื้องต้นเกือบครบถ้วนแล้ว สิ่งต่อมาก็คือการพูดถึงแผนที่ธุรกิจจะเริ่มต้นดำเนินการไปจนถึงขั้นตอนอื่น ๆ ในอนาคตว่าเป็นอย่างไรบ้าง เช่น แผนด้านการจัดหาวัตถุดิบ, การผลิต, การตรวจสอบคุณภาพ, การหาลูกค้า, ด้านคลังสินค้า, ทรัพยากรบุคคล, การขนส่งสินค้า ฯลฯ ทุกอย่างต้องวางแผนให้ออกมาคล่องตัว สอดคล้อง และที่สำคัญต้องทำได้จริง ไม่ใช่แค่การคิดแบบเพ้อฝัน เพราะวิธีเหล่านั้นจะยิ่งทำให้เสียโอกาสต้องคอยแก้ไขกันอยู่ตลอด
ในการทำธุรกิจสิ่งที่จะขาดไม่ได้คือเรื่อของการเงิน ซึ่งต้องมีการเขียนแผนต่าง ๆ ออกมาชัดเจนตั้งแต่แหล่งเงินทุน การนำเงินไปใช้จ่ายกับต้นทุนต่าง ๆ วิธีหารายได้ เมื่อมีรายรับเข้ามาจะจัดสรรแบ่งเป็นต้นทุนเท่าไหร่ กำไร-ขาดทุน และอื่น ๆ อีกจิปาถะเกี่ยวกับเรื่องของการเงิน เพราะนี่คือสิ่งที่จะช่วยให้ธนาคารรวมถึงนักลงทุนคนอื่น ๆ สนใจและอยากเข้ามามีส่วนร่วมกับธุรกิจมากขึ้น
สุดท้ายของการทำแผนธุรกิจต้องมีแผนสำรอง หรือแผนฉุกเฉินติดไว้เสมอ เพราะอย่าลืมว่านี่ยังคงเป็นเพียงการวางแนวทางเบื้องต้นผ่านหน้ากระดาษ ไม่เคยผ่านขั้นตอนการปฏิบัติจริง โอกาสความผิดพลาดของประเด็นต่าง ๆ สามารถเกิดขึ้นได้ ดังนั้นแผนสำรองจึงต้องรู้ถึงจุดอ่อนแอมากที่สุดในธุรกิจว่าเป็นอะไร ตรงไหนที่มีโอกาสสร้างความผิดพลาด ก็เน้นการเขียนแผนสำรองเน้นไปที่จุดดังกล่าวเยอะ ๆ ส่วนจุดอื่นก็อาจบอกแบบผิวเผิน เท่านี้ก็จะปิดรอยรั่วได้ครบทุกส่วน
นี่คือเนื้อหาของการทำแผนธุรกิจที่ใครอยากเริ่มต้นต้องรู้ว่าทำอย่างไรบ้าง นอกจากการศึกษาข้อมูลเหล่านี้ต้องเจาะลึกในธุรกิจที่ตนเองจะทำให้ชัดเจน เพื่อเพิ่มโอกาสแห่งการประสบความสำเร็จ พร้อมก้าวหน้าไปอย่างที่ใจคาดหวัง
ติดตาม Papa Expert ได้ที่
Website - papaexpert.com
Blockdit - blockdit.com/papaexpert
Facebook - facebook.com/daipa.papa
Instagram - instagram.com/daipa_papa/